Saturday, October 29, 2011

ჩემი ღვთისნიერი საქართველო

ორიოდ წლის წინ მეგობრის ქორწილში ვიყავი. ჩვეულებრივი ქორწილი იყო: სუფრა, საჭმელები, დამკვრელები, საგანგებოდ გამოპრანჭლი და იდუმალი პრინცის მომლოდინე ქალწულები და ნაკლებად ქალწულები, იდუმალ პრინცობას შეფარებული ოღრაშები და მრავალი სხვა რამ თვალსაჩინო. თუმცა ერთი რამ კი ნამდვილად უჩვეულო და ახალი აღმოჩნდა ჩემთვის (ეტყობა იმიტომ, რომ იშვიათად დავდივარ ქორწილებში): ახალგაზრდა, სიძის მეგობარი, თამადა თითქმის ყველა სადღეგრძელოში ახსენებდა ე.წ. "ზეციურ საქართველოს". თუ წინაპრების, წასულების და, ჯანდაბას, ბებია-ბაბუების სადღეგრძელოებზე კიდევ ასატანი იყო, მავანმა თამადამ სიძე-პატარძლის, სიცოცხლისა და მსგავსი "პოზიტიური" სადღეგრძელოებისასაც რომ იგივე გაიმეორა - ცოტა შევფიქრიანდი.
- თითქოს ახალგაზრდა კაცია, ჯანი არ აკლია და ფერი, მთელი ცხოვრება წინა აქვს, სააქაოთი უნდა ტკბებოდეს, ეს კიდე სადღაც ჰოპოთეტურად არსებულ "ზეციურ საქართველოს" მისტირის! - გავიფიქრე შეცბუნებულმა.
ერიჰაა, დავახვიო აქედან, თორე დღესვე რომ მოინდომონ ამ ჩემისებმა ზეციურ საქართველოში გამგზავრება, რაღა მეშველება! უამრვი საქმე მაქვს მიწიერ საქართველოში დასასრულებელი და ჯერაც არდაწყებული - ერთი ესეც ვთქვი და ზეაღმავალი კამპანია დავტოვე.

მას მერე ვაკვირდები ქართველების ზესწრაფვას და სულ ახალ-ახალ აღმოჩნებს ვაკთებ. მაგალითი გინდა? ა ბატონო: ადრე რომ დაგეცემინებინა რას გეტყოდნენ? - ჯანმრთელობა! სიცოცხლე! ჯანი!გაზრდა! ცხვირის გაზრდა ყურებამდე! ჩაჯმა! და ვინ მოსთვლის კიდევ რას. დღეს კი დაცემინება არ მაქვს დამთავრებული, რომ ყველა მხრიდან მესმის - ღვთის წყალობა!

ღვთის წყალობის საწინაღმდეგო კი არ მაქვს რამე, მხოლოდ ის მაკვირვებს როდის და რატომ გახდა ეს უღმერთო ხალხი ასეთი ღვთისმოსავი. ასეთი რა გადატრიალდა ჩვენ კავკასიურ ტვინებში, რომ უცბად ყველაფერი ღვთიური, ზეციური და წმინდა გახდა? რამდენადაც ვხედავ 10 მცნება ჯერ კიდევ არაა ამ ქვეყანაში აქტუალური, არც რამე გამოცხადებისა და სასწაულის მაგვარი გვქონია ახლო წარსულში და, მით უმეტეს, არც ჭეშმარიტი მორწმუნენი მომრავლებულან. აბა რა ჯანდაბამ მოანდომა ამ ხალხს ღმერთი, უფრო სწორად რაღაც ღმერთის სუროგატი, ე.წ. სასრგებლო ღმერთი, რომელიც მხოლოდ იმისთვის არსებობს, რომ როცა მიჰქარავ შეგინდოს, გაგწმინდოს და მეორედ მიქარვის საშუალება მოგცეს. მერე ეს ცოდვებიც ჩამოგაწეროს (ჩამოყაროს მრიცხველივით) და მორიგი შეცოდებისთვის მოგამზადოს.

ესაა საზოგადოება, სადაც ქრისტეს სიტყვებს ნაკლები მნიშვნელობა აქვს ვიდრე პირადი მოძღვრის ამავე სიტყვების ინტერპრეტაციას. ყველაფერი დასაშვებია თუ "მამაომ" კურთხევა მოგცა და გზა და მარჯვენა დაგილოცა. ღვთისმოშიშ ქართველებს კი ეს ძალიანაც აწყობთ: აპრავებენ თავის სიბინძურეებს "ჯიგარ მამაოებთან" და ყველა კმაყოფილია, განსაკუთრებით კი - ღმერთი.

როგორ მინდა ჭეშმარიტად მორწმუნე ადამიანის პოვნა. კაცისა (ან ქალის), რომელსაც რწმენა დაამშვენებს, რომლისთვისაც რჯული პოპულიზმისა და პრანჭიაობის საგანი არ იქნება, რომელიც ქრისტეს (ან მუჰამედის, ან ბუდას) სახით სულიერად ცხოვრების გზას დაინახავს და არა გზას სადღაც არსებული უკეთესი სამყაროსაკენ, სადაც შანსი გაქვს შეჭამო, დალიო და მოიხმარო ყველაფერი, რაც აქ ვერ მოასწარი. ერთი ისეთი ადამიანი მაჩვენა, რომელიც თავისი მრწამსით დატკბება არა მაშინ, როცა თავზე წვეთებს დააპკურებენ და ეტყვიან კრავივით უცოდველი ხარო, არამედ მაშინ, როცა, საკუთარ საქციელზე, კმაყოფილი იტყვის - სწორად და მართლად მოვიქეციო. მოკლედ, ისეთი ადამიანი მინდა, რომელიც ღმერთსა და მის მცნებებს ჯერ საკუთარ თავში იპოვნის და შემდეგ სხვაგან.

უჰ, ძალიან გავუბერე აი! მარა ნიჩევო, ამ წვიმიან შაბათ საღამოს რა უნდა ქნას კაცმა ღმერთსა და უღმერთობაზე ფიქრზე უკეთესი?! მეც ვაგდივარ უსაქმოდ და ვფიქრობ ღვთის წყალობაზე, რომელსაც ყოველი დაცემინებისას მარგუნებენ მოყვასნი; იმაზე, რაც, წესით, ღმერთმა უნდა მოგვცეს, თუ იგივე მოყვასთა სიტყვებს დავუჯერებთ; იმ ყველაფერზე, რაც ღმერთის ნებაა და იმაზე, რაც არა ჩვენ, არამედ ღმერთმა უნდა გააკეთოს.

ღმერთმა ქნას გააკეთოს!


სიყვარულით

კოკოლოზა


Friday, October 14, 2011

წუხელ



- ხმა ამოიღე ვირიშვილო, ვერა ხედავ ვერ ვიძინებ, ერთი გვერდი მაინც დამაწერინე - კაი ხნის დუმილის შემდეგ შევუკურთხე ფანჯრის რაფაზე ჩამომჯდარ, გაღრეჭილ მუზას.
- მე რა დაგაწერინო, შე ტუტუცო, რომელი შთაგონების წყარო მე მნახე?!
- აბა აქ რას მოეთრეოდი, ან რისი მუზა ხარ?!
- ისე მოვედი სანახავად. შეგატყვე რო არ გეძინებოდა და გავიფიქრე ნაღდად მუზის მოლოდინშია, მორიგი შედევრის შექმნა უნდათქო.
- მერე როდემდე უნდა იჯდე მანდ! ახლოს მოდი და რამე საინტერესო მოვიფიქროთ ერთად, ნუ გეშინია არ ვიკბინები.
- ზუსტად მაგ ჭკუაზე ვარ, ახლოს მოვიდე და შენ ჩაგივარდე კლანჭებში, მერე ხვეწნას დამიწყებ რამე დამაწერინეო, მე კიდე სად მაქ მაგის თავი.
- უხ, ვინც შენ მუზობა დაგაბრალა, თავი აქ წასაჭრელი! ერთი ჩვეულებრივი ხულიგანი ხარ!
- რაც ალხანა ის ჩალხანაო, ხო გაგიგონია. მაინც რა გინდა, მწერლობა გადაწყვიტე?
- არა კაცო, რა მწერლობა. სად შემიძია მაგდენი. მწერლობისთვის სამი ძირითადი თვისება მაკლია: განათლება, სიბეჯითე და ტალანტი.
- აბა რაღა გაქ შე საცოდავო?
- რა და ერთი შტერი მუზა მყავს გადაკიდებული, მოვა ხოლმე ჩამოჯდება ფანჯრის რაფაზე და მეღრიჯება. მერე მეც ვყვები პროვოკაციას და ჩემ საამაყო ბლოგზე ვწერ რაღაც სისულელეებს.
- შენ კი წერ, მარა ვინმე თუ კითხულობს?
- ვისთვისაც ვწერ ისინი კი კითხულობენ და მეტი არც მინდა.
- ვინაა ის ბედნიერი, ვის უძღვნი შენ უკვდავ ქმნილბებეს?
- ლაზღანდარობას მოეშვი, თორე წამოვიდა ქოშები კბილებში! ერთი-ორი მეგობარი კითხულობს შიგადაშიგ, სამსახურის მერე, განტვირთვის მიზნით. თითომ თუ თითო გაიღიმა უკვე კაია.
- ტიტანურ მიზნებს შეჭიდებიხარ, ვამაყობ შენით!
- ნუ მეკაიფები, თორე დავკეტავ მაგ ფანჯარას და დარჩები გარეთ. მერე წადი და ეძებე მეორე ჩემნაირი იდიოტი, შენ რომ მოგისმენს.
- კარგი ჰო, ნუ ცხარობ... კი მარა, თუ ორი კაცისთვის წერ და ის ორი კაცი კითხულობს კიდეც, რაღად ხარ უკმაყოფილო?
- რად და ამ ბოლო დროს ვგრძნობ, რომ იმ ორ კაცსაც ვეღარ ვაღიმებ. დავმძიმდი და უინტერესო გავხდი. სილაღე დავკარგე და ვითომ სერიოზული რაღაცეების წერა დავიწყე.
- ეგ კი მართალია. რა შენი საქმეა დაჩაგრული ომის ვეტერანები, დარბეული მიტინგები და ზოგადსაკაცობრიო გასაჭირი.
- გეტყობა იმ ორ კაცში, ჩემ ბლოგს რომ კითხულობს, ერთი შენა ხარ.
- ხანდახან თვალს გადავავლებ ხოლმე, საქმე როცა არ მაქვს. ისე გეთანხმები, ამ ბოლო დროს ნამეტნი დამძიმდი. სადაა ის სიმსუბუქე, რომლითაც ვილნიუსში ნანახ ტრაკზე, ან ქალწულების ხიდიდან ფენაზე წერდი?!
- რა ვიცი, რაღაცა მთრგუნავს და ტრაკებზე და ქალწულებზე ვეღარ ვფიქრობ. უფრო სერიოზული თემები მაწუხებს და იმათზე ვწერ ხოლმე. რაც გამოდის შენც კი ხედავ...
- ხოოო, ლიტერატურის სახელმძღვანელოში მაგით ვერ მოხვდები.
- მუზა კი არა მაიმუნი ხარ!
- არც შენ მყავხარ სერვანტესი.
- სერვანტესობას ვინ ჩივის, შენ ვერ მოგიშორე და ეს მაწუხებს.
- მე ყურადღებას ნუ მომაქცევ, ჩემთვის ჩამოვჯდები ხოლმე აგერ, რაფაზე. შენ კი დაიძინე და უფრო რაციონალურ რაღაცეებზე იფიქრე.
- ძნელია, ეს ოხერი. განსაკუთრებით მაშინ, მთელ დღეს უსაქმოდ რომ ვატარებ. საღამოს ისეთი გრძნობა მაქვს თითქოს ძილი არ მეკუთვნის, თითქოს ვიღაცის ძვირფასი დრო გავფლანგე და ახლა მშვიდად დაძინების უფლება არ მაქვს.
- ნამეტანი სენტიმენტალური ხარ შენ, ძამია!
- კახელი კაცის მუზა როდის აქეთ უქცევს იმერულად?
- კახელი, თორე შენც ქვევრის რეცხვაში გხდება სული, თბილისს არ გაცდენილხარ. ქარხნის პურზე და კარაქზე გაზრდილი ქალაქელი სირისტიანი ხარ.
- ეგ კი გეშლება: მე რო ვიზრდებოდი კარაქი ჭირდა და ძირითადად მარგარინს გეახლებოდი.
- ჰოდა მუზაც მარგარინივით გყავს: მთლად კარაქივით ხარისხიანი ვერაა, მარა შიმშილს მაინც გიკლავს.
- რაც აქ ხარ, ასეთი ჭკვიანური ჯერ არაფერი გითქვამს. ყოჩაღ.
- მადლობა, შენგან ვსწავლობ. მაშ, რას აპირებ ახლა: ძველებურ სალაღობო სტილს დაუბრუნდები თუ დასერიოზულება გაქვს გადაწყვეტილი?
- გააჩნია, მე და შენ როგორ მოვიქცევით. ხო იცი ამ საქმეში მარტო არ ვარ. რო ჩამომჯდარხარ მანდ და მეღრიჭები ყველის ვაჭარივით, მე თუ დამერხა, შენც თან მომყვები.
- მე რაღატო?
- თუ ძველი სილაღე ვერ დავიბრუნე, წერასაც შევეშვები, ჰოდა, წერას თუ შევეშვი შენ რაღაში მჭირდები, რამეს მაინც გავდე!
- კარგი ერთი, ნუ მემუქრები, შენნაირს მილიონს ვიშოვი.
- მე გამიფრთხილბებიხარ და დანარჩენი შენ იცი...ძამია!
- კარგი გავითვალისწინებ. ალბათ, ხვალ რო გაიღვიძებ, ამ ჩვენ საუბარს შენ გენიალურ ბლოგზე მოათავსებ.
- ეჭვიც არ შეგეპაროს! უკეთესს ვერაფერს მთავაზობ და მთლად მშრალზე ხო არ დავრჩები.
- რაც გინდა ის ქენი, ოღონდ იმით მაინც მეცი პატივი, რო არაფერი დაამახინჯო. შენი ამბავი რო ვიცი გააბუქებ და მონსტრად გამომიყვან.
- მონსტრად არა ბელზებელად. მე არ ვიცი რაცა ხარ! რაღა უნდა გავაბუქო, ან დამახინჯება რაში გჭირდება, ისედაც გონჯი ხარ.
- ახლა უკვე ზედმეტი მოგდის ძმაო, წავედი მე, არ გამოდის შენთან ნორმალური ლაპარაკი.
- ეჰ, რა დრო დამიგა, შენნაირიც რო მაგას მეტყვის. კაი წადი და შეეცადე შემდეგშიც ასეთი ცარიელი თავით არ მოხვიდე, სირცხვილია მაინც.
- ეჰ, სადაც შენი დაიკვეხნო, იქ ჩემიცა თქვი. წავედი მე.
და წავიდა.


სიყვარულით
კოკოლოზა

Wednesday, October 5, 2011

მარტოობის ასი დრელი

ელიავას ბაზრობა და მისი მიმდებარე ტერიტორია, თბილისის სახეა. სულაც არაა აუცილებელი სახე ლამაზი და მომხიბვლელი იყოს: რაც ტვინსა და კუჭში ხდება, სახეც იმას გამოხატავს. დღეს ე.წ. ელიავას მუშები მთელ დღეს იღბლიანი ლატარიის ბილეთის ლოდინში ატარებენ, ის კი არ იციან, საქართველოს ლატარიის კომპანია ვის ხელშია. დგანან საწყალი მუშები და ხან სად ჩაარჭობენ ტროტუარში BOSCH-ის დრელს და ხან სად. დახვრეტილია მთელი ტროტუარი, მომგებიანი ბილეთს კი ათასში ერთხელ თუ გამოაქროლებს ქარი, ისიც ძალიან პატარა მოგებით.
იმედია ოდესმე ყოველი მათგანი ისეთ ბილეთს იპოვნის, რომელიც ამ ცივსა და უაზრო ადგილს დაატოვებინებს და სახლში დააბრუნებს. ისტორიას კი ტროტუარზე დარჩენილი უამრავი ხვრელი შემორჩება.

თუმცა შეიძლება ასეც მოხდეს:

გავა წლები და ბაბუის მხრებზე წამოსკუპული პატარა მიშიკო იკითხავს:
-ბაბუ, ამ სასიარულოს (ტროტუარს) ნახვრეტები რატო აქვს?
სანდომიანი გარეგნობის, ჭაღარაშერეული კაცი გაკვირვებით მიაშტერდება ტროტუარს, კისერზე შემოსმულ შვილიშვილს ხელს გაუშვებს და ჩაფიქრდება...
-აქ, ბაბუ - პაუზის შემდეგ გაუბედავად დაიწყებს მოხუცი - დიდი ხნის წინ ცუდი ბიძიები იკრიბებოდნენ და მათ შემდეგ დარჩა ეს ნახვრეტები. მარა შენ ნუ შეგეშინდება, ის ბიძები აქ აღარასოდეს დაბრუნდებიან.
- რატო იკრიბებოდნენ, ბაბუ?
... რატო და... უსაქმურები იყვნენ და ცუდ საქმეებს შვრებოდნენ.
-რას, ბაბუ?
...რას და... ტროტუარს ხვრეტდნენ, აქაურობას ანაგვიანებდნენ, ქუჩაში ლუდს სვამდნენ და, აი იქ, ხიდის ქვეშ ფისი-ფისის შვრებოდნენ. შენსავით ლამაზად და კოხტად კი არ იცოდნენ საჭირო ოთახში შესვლა... წამოდი შოკოლადს გიყიდი - შესთავაზებს ბაბუა და გაწითლდება.
 თითქოს შოკოლადი მისი უსაყვარლესი სჭმელი არც იყოს, მიშიკო ყურსაც არ ათხოვებს ბაბუის შეთავაზებას და გამოკითხვას განაგრძობს:
- სად წავიდნენ ის ბიძიები, ბაბუ?
- ადრეც ხომ მოგიყევი, ჩვენი ქალაქი  როგორი ბინძური და ულამაზო იყო, ასეთი ბრჭყვიალა და ლამაზი კი არა ახლა როა, ჰოდა როცა ხალხი მიხვდა, რომ ეს ბიძიები ქალქს აუშნოებდნენ და აჭუჭყიანებდნენ, პატრულმა დაიჭირა და ციხეში ჩასვა.
- ბაბუ და, ვინ მიხვდა რო ცუდები იყვნენ?
- ვინ და... ქალაქში ყველა მიხვდა. არა, ჯერ ჩვენი პრეზიდენტი მიხვდა, აი ტელევიზორში როა ხოლმე მოხუცი კაცი, შენი სეხნია. ჰოდა ჯერ ის მიხვდა და სხვებსაც მიახვედრა, მერე ყველამ  პატრულს თხოვა ეს ხალხი მოგვაშორეთო.
- და მერე ყველა დაიჭრეს?
- არა, ყველა არა. ზოგი სახლში გაიქცა.
- ... სახლი თუ ქონდათ აქ რატო იდგნენ და ფისის რატო შვრებოდნენ?
- ხო გითხარი კაცო, ცუდები და ბინძურები იყვნენთქო, შემეშვი ახლა! - მოთმინებას დაკარგავს ბაბუა.
- პატარა მიშიკო ცოტა ხნით მიყუჩდება, მაგრამ როგორც ყველა ცნობისმოყვარე ბავშვი, დიდ ხანს ვერ მოითმენს და გამოკითხვას განაგრძობს:
- და სახლში რო წავიდნენ რა ქნეს?
- ვინა ბაბუ? - იკითხავს სულ სხვა ფიქრებში წასული ბაბუა.
- აი, ცუდი ბიძიები, ეს ნახვრეტები რო გააკეთეს სასიარულოზე.
- შენ კიდე მაგაზე ფიქრობ, მაიმუნო შენა! - უფრო რბილად დატუქსავს ბაბუა საყვარელ შვილიშვილს.
-...
- რა და სისუფთავე ისწავლეს და წესიერები გახდნენ.
- სხვები არ გახდნენ წესიერები?
- სხვები აბა როგორ გახდებოდნენ წესიერები, ხო გითხარი ციხეში ჩასვევსთქო.
- და როცა ციხეში აღარ იყვნენ?
- არ ვიცი ბაბუ, აბა საიდან ვიცი მე მაგდენი! აქ აღარ დაბრუნებულან.
მცირე ხნის დუმილის შემდეგ, სიჩუმეს ისევ ბავშვი დაარღვევს:
- ბაბუ მე რო დიდი ვიქნები და ქუჩაში ლუდს დავლევ, მეც ციხეში ჩამსვამენ?
- ქუჩაში ლუდის დალევა არ შეიძლება, მაგის გულისთვის დაგსჯიან.
- და ფისი რო ვქნა?
- აუცილებლად დაგსჯიან მაგაზეც.
- და რო ვიყვირო და ვიხტუნაო?
- არ შეიძლება ბაბუ, სხვებს შეაწუხებ ეგრე.
- და ციხეში რო არ ჩამსვან რა უნდა გავაკეთო?
- კარგი ბიჭი უნდა იყო, არ უნდა იცელქო, უნდა ისწავლო, მშობლებს უნდა დაუჯერო, მანდატურებსაც და პატრულებსაც.
- რო არ დავუჯერო?
- დაგაპატიმრებენ.ბაბუ - ბაბუა შვილიშვილს მხრებიდან ჩამოსვამს და ლოყაზე აკოცებს - ხო იქნები დამჯერი და სამაგალითო?
-  არა ბაბუ, მე ახლა წავალ, ხიდის ქვეშ ფისი უნდა ვქნა, შენ კედე აქ დამელოდე და დამჯერი იყავი - უპასუხებს მიშიკო.

სიყვარულით
კოკოლოზა