ჯეკი ჩანი - ფემინისტის დაბადება

ბავშვობის მოგონებებიდან თუკი რამე ტკბილად მახსენდება, ერთერთი ნატოს ვიდეოა. ნატო ჩემი მეზობელი, თანატოლი და უახლოესი მეგობარი იყო, რომელსაც სხვა ღირსებებთან ერთად ვიდეოც ჰქონდა. ავიდოდი ხოლმე ნატოსთან ერთი სართულით ზემოთ და ჩავუსხდებოდით მილიონჯერ გადაღეჭილ კასეტებს. განსაკუთრებით ერთი გვიყვარდა: პირეველი ფილმი რაღაც "ბაევიკი" იყო მაიკლ დუდიკოფის მონაწილეობით (ოღონდ არა "ამერიკანსკი ნინძა"), მეორე კი ჩემ ბავშვობის მარგალიტი, გარდასულ წელთა შუქურა "დასპეხი ბოგა" ("ღმერთის საჭურველი" ვერაფრით გამოხატავს იმ უთბილეს გრძნობებს, რომლებიც ამ სურათისადმი გამაჩნია).
ჯეკი ჩანი უბრალოდ შეუდარებელია ამ ფილმში. ველურებთან გასაუბრება, მთის ფერდობიდან სრიალით დაშვება, მინი მანქანით გაძრომ-გამოძრომა, ბერების ცემა-ტყეპა და ბოლოს დაუვიწყარი ნახტომი კლდის ქიმიდან პირდაპირ საჰაერო ბუშტზე. არა, ასეთი ფილმები არასოდეს ფერმკრთალდებიან. ყოველ შემთხვევაში არა მათთვის, ვისაც ნახვის ბედნიერება ბავშვობაში ჰქონდა.
კი მაგრამ ქალებთან ჩხუბიო! - იტყვის შეშფოთებული მცოდნე და მართალიც იქნება. დაუვიწყარი მომენტების ჩამოთვლისას ეს სცენა სპეციალურად გამოვტოვე იმიტომ, რომ ამ პოსტის მთავარ თემას წარმოადგენს.
მოდი გავიხსენოთ რა ხდება. ჯეკი ჩანი კლდის სიღრმეში განლაგებულ მონასტერში მიდის, რათა გათახსირებულ ბერებს დატყვევებული მეგობრები და ღმერთის საჭურველი წაართვას, ცხადია საამისოდ მთელ ორდენს გაასილაქებს და ისაა თავი სამშვიდობოს უნდა დაიგულოს, რომ მის წინააღმდეგ ოთხი გავეშებული ქალბატონი გაილაშქრებს. ჯეკი, როგორც ნამდვილი ჯენტლმენი, რა თქმა უნდა, ქალისთვის ხელის დარტყმას არ კადრულობს და გვარიანადაც ხვდება გვერდებში მანდილოსნების წვეტიანი ქუსლები. მოკლედ ცუდად მისდის საქმე ამ ჩვენ გმირს, რომელმაც ცოტა ხნის წინ 20-მდე ანაფორიანი მუტრუკი ისე გალახა, რჯული შეურყია. და სწორედ ამ დროს იწყება გაცისკროვნება დალილავებული ჯეკის გონებაში. გმირი ფიქრობს: "ქალზე ძალადობა დაუშვებელია, მაგრამ რა ხდება მაშინ როდესაც ოთხი ქალი შენზე ძალადობს? განა შეიძლება თავდაცვის მიზნით ოთხი კარგად გაწვრთნილი ბესტიისთვის ჭკუის სწავლება ძალადობად ჩაითვალოს? და განა სექსიზმი არ იქნება მხოლოდ იმ მიზეზით გავალახინო თავი, რომ ქალები არიან?! გენდერის საკითხებში ძლიერი არ ვარ - გაუნათდა გონება ჭაბუკს - მაგრამ, ვფიქრობ, ამ ოთხი ქალის არცემა ისეთივე დანაშაულია, როგორიც ერთი ქალის ცემა". ეს არ იყო იოლი გადაწყვეტილება, მაგრამ ჯეკი მიხვდა, რომ ეს ერთადერთი სწორი გადაწყვეტილება იყო.
სწორედ ასე დაიბადა ახალი გმირი. ფემინიზმს ნაზიარები, გენდერის სიღრმეებშეცნობილი. სწორედ ისე, როგორც ალუდა ქეთელაური, როდესაც მუცალმა თოფი გადაუგდო.
და მისდგა... იმდენი ურახუნა, სულ მენჯებიდან ამოყარა საძაგელი არსებები და სიკეთეს გაამარჯვებინა: მეგობრებიც გადაარჩინა და საჭურველიც დაუბრუნა კაცობრიობას.
ქართველ ფემინისტებს კი ჰგონიათ, რომ თანასწორობა მხოლოდ ქორთიარდ მარიოტში შეკრებით და ჰოლანდიურიდან ნათარგმნი უნიჭო ენჯეო ბუკლეტებით მკვიდრდება.

სიყვარულით
კოკოლოზა

რატომ არ წვანან მაგარი ნაშები ბალახში

რა ჯობია ბალახში წამოგორებულ გოგოს. კუბოკრული გადასაფარებელი რომ აქვს მწვანეზე დაფენილი და ზედ თავმომწონედ მწოლიარე მზეს ეფიცხება. ზოგეჯ წიგნს კითხულობს, უფრო ხშირად კი უბრალოდ, უმიზნოდ ატარებს თავსუფალ დროს. ჩავუვლი ხოლმე გვერდით და საოცრად მომწონს. რა მომწონს თავადაც არ ვიცი, მაგრამ თვალის მოწყვეტა კი მიჭირს. ალბათ ის თავისუფლება, მიზიდავს, რომელიც ამ სურათიდან გამოსჭვივის; უდარდელობა, სიხალასე, სიმშვიდე, სიჯანსაღე - ყველაფერს ერთად ვხედავ და გული მწყდება რომ გარშემო ამ ყველაფრის საშინელი დეფიციტია.

გოგოსთან ახლოს მისვლა არ შეიძლება. არც იფიქრო! დიდი შანსია შენმა მუზამ ერთბაშად დაგინგრიოს ყველა კოშკი და თავისფულებაც, უდარდელობაც და სიჯანსაღეც ძმრად ამოგდინოს. არ შეიძლება ინსტინქტების ჭკუაზე გავლა და ამ საოცნებო სურათის რეალობით დანგრევა. იყოს, როგორიც არის - შორი, უცნობი და თავისუფალი. ჩაუარე გვერდით და თუ გინდა თვალი მიღებულზე მეტი ხნით გაუშტერე, ამოიხვნეშ-ამოიკვნესე, ბოლო-ბოლო ნერწყვი გადაყლაპე, მაგრამ მიახლოება და დალაპარკება თავშიც არ გაივლო. ეს შენთვისვეა უკეთესი.

დაახლოებით ასეთი ფიქრებით ჩავუარე ამას წინათ მორიგ არსებას და გონება უცნაურმა აზრმა შემიზანზარა: ბალახზე წამოგორებული გოგო მრავლად მინახავს. ზოგი გამხდარი იყო, ზოგი მსუქანი, ზოგი უშნო, ზოგი ლამაზი, საინტერესო, უინტერესო, ფერადი, შავ-თეთრი, მაგრამ არასოდეს გადავყრივარ სიმწვანეში წამოწოლ მაგარ ნაშას.

ნუთუ მაგარი ნაშები ბალახს, როგორც ღირებულებას, საერთოდ არ აღიარებენ? - გავიფიქრე მე - იქნებ ბალახზე წამოგორება ტიტულის ჩამორთმევის ტოლფასია და ამით მაგარი ნაშა ჩვეულებრივ გოგოდ იქცევა? იქნებ მაგარი ნაშობა იმდენად დიდი ტვირთია, რომ ბალახში გაგორების დროსა და საშუალებასაც აღარ ტოვებს! შეიძლება მაგარი ნაშის სამოქმედო არეალი იმდენად შეზღუდულია, რომ მასში ბალახი ვერასგზით ვერ ხვდება. სხედან მაგარი ნაშები პიკანტურ კაფეებში, გასცქერიან ხასხასა მოლებს და ვერც კი ხვდებიან, რომ სიმწვანე სანეტაროდ იწვევს; ყველაზე ბანალური პასუხი კი ის იქნება, რომ როდესაც მაგარ ნაშებს დაწოლის დრო აქვთ, მათ ბალახზე დასაწოლად არავინ აცდენს. 

ეს ყველაფერი თეორიაა, სინამდვილე კი ისაა, რომ მაგარი ნაშები ბიბინა ბალახზე არ ნებივრობენ, რითაც თავისუფლებაზე, უდარდელობაზე, სიხალასეზე, სიმშვიდესა და სიჯანსაღეზე ამბობენ უარს. დიდ სიამოვნებას თავადაც იკლებენ და ჩვენც გვაკლებენ - ჩემნაირ შერეკილ ესთეტებს. როგორც ზემოტღაც აღვნიშნე, მოლზე გაგორებულ გოგოსთან მისვლა არც არასოდეს მიფიქრია და არ მომვალში ვაპირებ. უბრალოდ მაგარი ნაშები მეცოდებიან.

სიყვარულით 

კოკოლოზა

გარითმული წუწუნი

ლექსებს არ ვწერ. არც ხშირად, არც იშვიათად, არც შიგადაშიგ - საერთოდ არ ვწერ. ბავშვობაში ვმამაძაღლობდი და მეგობრებზე სახუმარო სტრიქონებს ვიგონებდი ხოლმე, ახლა კი ამასაც შევეშვი. შეიძლება მეგობრები აღარ იმსახურებენ მიძღვნას, ან მე აღარ მეხუმრება. ლექსებს არათუ არ ვწერ, უკვე რამდენი წელიწადია მათი დაწერის აზრი თავშიც არ გამივლია. ვიდრე ამ დილამდე, როცა ჩემს დაბალანაზღაურებად და საკმაოდ დატვირთულ სამსახურში მივედი და მივხვდი, რომ მუშაობის დაწყება არაფრის დედებით არ შემეძლო. ისეთი შეგრძნება მქონდა, რომ რაღაც უფრო მნიშვნელოვანისთვის გათენდა და ამ დილის რუტინული მუშაობით გაფუჭება არ იქნებოდა. ვიფიქრე, ვიფიქრე და მივხვდი, რომ აგერ უკვე რამდენი ხანია ყოველი დღე ასე იწყება. თავიდან შთაგონების ყრუ მოძახილი მოდის, რომელიც რაღაც კარგში განხორციელებას ითხოვს, მაგრამ სად არის! საქმე არ იცდის! ნაშუადღევს უკვე ყველაფერი კარგადაა, არათუ მოძახილი აღარ მაწუხებს, მასზე ფიქრიც კი მეზარება და უპრეტენზიოდ ვასრულებ რუტინულ საქმეს. მერე სახლში მივდივარ და თავს თითქმის ვალმოხდილად ვგრძნობგარითმს. და ასე ყოველ დღე. თითქმის ყოველ დღე მაინც.

ამ ყველაფერს რომ მივხვდი, ეს ლექსი დავწერე. არც სახელი აქვს, არც დიდი მხატვრული ღირებულება, შიეძლება ითქვას, რომ ლექსი კი არა გარითმული წუწუნია, მაგრამ მაინც ძალიან მომწონს. ალბათ იმიტომ, რომ მოკლედ და თითქმის ზუსტად გამოსცემს ჩემს დილის გულისთქმას. დარწმუნებული ვარ საღამოს ამას ვერ დავწერდი. თუმცა ამას რაღა მნიშვნელობა აქვს! ესაა და ეს.   

ყოველ დილით ვიღვიძებ და ვებრძვი სულელ ზმანებებს,

უკეთესზე ვფიქრობ, მაგრამ ცუდი თავს არ მანებებს,

ვგრძნობ, რომ ეს დღეც უნდა ჩადგეს რიგში მსგავსი დღეების

და ღამამდე შევნატროდე კენწეროებს ხეების.

ვიცი, ვიღაც სადღაც წვალობს და ჩემს იღბალს შესტირის,

მე კი, შტერი, უმადური, ვნატრობ სტროფებს შექსპირის.

მერე დილას ყავლი გასდის, დრო საქმეში ეფლობა

და მეც გულში მეპარება ჩუმი შემგუებლობა.

სიყვარულით
კოკოლოზა

თვითინტერვიუ

ცოტა რამ თქვენს შესახებ.
დავიბადე და გავიზარდე. ხანდახან მგონია, რომ სულაც არ გავზრდილვარ, ზოგჯერ კი იმასაც ვნანობ, რომ დავიბადე, მაგრამ მთლიანობაში ჩემი დაბადებისა და გაზრდის ფაქტი დადასტურებული უნდა იყოს სამოქალაქო რეესტრში. ვისწავლე, მაგრამ ვერაფერი გავიგე, თბილისის ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ერთ სიმპათიურ ფაკულტეტზე. მათ შორის ისიც ვერ გავიგე, რატომ დავიწყე სწავლა, ან რატომ დავამთავრე. სწავლის დასრულების შემდეგ ჩემს ცხოვრებაში დაიწყო უმუშევრობის ხანგრძლივი პერიოდი, რომელიც ასე ტიპიურია ჩემნაირი უსწავლელი, ან ზედმეტად ნასწავლი ორდიპლომიანი ადამიანებისთვის. დროდადრო ვახერხებდი უმნიშვნელო სამსახურების პოვნას, თუმცა ვერც ერთ მათგანში საკუთარი თავი ვერ ვიპოვე და უმუშევრობის სინდრომი ჩამომიყალიბდა. ამჟამად ვმუშაობ, თუმცა ვარ უმუშევარი.
ისე, რა პროფესიის ბრძანდებით?
კონკრეტული პროფესია არ მაქვს. ჩემი მოქმედების არეალი კი საკმაოდ ფართოა. შემიძლია აზომვითი ნახაზის გაკეთება, მიკროფონების "დინამიკებთან" ისე მიერთება, რომ ეს უკანასკნელნი არ გადაიწვან, ჭურჭლის რეცხვა და აკვნის დარწევა, ჯართის ზიდვა და სუფრაზე მეორე ხმისა და ბანის მიცემა, ქალის მოფერება და მოფერებაზე კულტურულად უარის თქმა. ორიოდ მარტივი კერძის მომზადება და მათი თავადვე შეჭმა. ცუდად ძილი და ტუალეტში დამოუკიდებლად სიარული.
პირად ცხოვრებაზე რას გვეტყვით?
მაქვს სიყვარული უზომო, უანგარიშო, ულევი, რომელსაც რამდენიმე ადამიანი, ერთი კატა და ერთი ძაღლი ინაწილებენ. ძირითადად მარტო ვარ და ვეძებ შესაფერის ადგილებს, სადაც მარტოობით დავტკბები. ან ადგილებს, სადაც ჩემს მარტოობას ბოლო მოეღება.
რაზე ოცნებობთ?
ფრენაზე. ცხოველებისა და ადამიანების ენების გაგებაზე. მშვიდ ძილზე. წესრიგზე და ეგოიზმის ნაკლებობაზე ჩემსა და სხვებში (განსაკუთრებით სხვებში). ზამთარში - ზაფხულზე, ზაფხულში - ზაფხულის უსასრულობაზე. მთებზე, მინდვრებზე, მდინარეებზე და ტბებზე. ბევრ ლამაზ, ჭკვიან და მხიარულ ქალზე, ღიმილიან და გულისხმიერ, მეოცნებე კაცებზე. სწრაფად სირბილზე და ჯანმრთელობაზე. იმაზე, რომ თევზაობა, რაგბი და მუსიკა არასოდეს მომბეზრდეს.
ოდესმე აგხდენიათ ოხნება? 
კი ზაფხული რომ მოდის ოცნება მიხდება. სათევზაოდ რომ მივდივარ მაშინაც.
ფულსა და კარიერაზე რა აზრისა ხართ?
ფულზე - დადებითი, კარიერა - მკიდია. სიამოვნებით ვიქონიებდი პირველს მეორის გარეშე. კარიერა იმისთვისაა საჭრიო, რომ ფული გქონდეს, თუ ფული მექნება, კარიერას რა თავში ვიხლი.
როგორები არიან თქვენი მეგობრები?
იშვიათები. ცოტა დაბნეულები, ცოტა დაკარგულები, ჩემსავით ცუდი დროის მსხვერპლნი. ზოგჯერ ყველაფერთან უმისამართოდ მებრძოლნი, ხანაც უიმედოდ ყურებჩამოყრილები. ადრე მეგობრად მას მივიჩნევდი, ვინც შენს ცხოვრებაში მონაწილეობას იღებს, ახლა კი მივხვდი, რომ სრულ მონაწილეობას თავადაც ვერ მიიღებ, ამიტომ მათგან აღარაფერს მოველი. ზოგი მე დავაკონსერვე, ზოგი - ცხოვრების დინებამ, ზოგმა თავი დაუკონსერვა, ზოგიც აქვეა ჩემს თვალწინ და მაინც მენატრება.
გამოდის, რომ უმეგობრო კაცი ხართ? 
არა, არ გამოდის. მეგობრების მიმართ ზედმეტად მომთხოვნი კაცი ვარ, რომელიც ხვდება, რომ ზედმეტს ითხოვს და ცდილობს მოთხოვნებზე უარი თქვას, მაგრამ ზოგჯერ მოთხოვნებს მეგობრებსაც გადაყოლებს ხოლმე. მეგობრები ჯერჯერობით მყავს.
რამე კურიოზს ხომ ვერ გაიხსენებდით?
ერთხელ, ბავშვობაში, თამაშისას ბურთი ღრმა ორმოში ჩაგვივარდა. ერთი ბიჭი ამოსაღებად ჩაძვრა, მე კი ჩავიკუზე, რომ გამომერთმია. ამასობაში ჩვენი უბნის ძაღლი, რომელიც ყველას ძალიან გვიყვარდა, უკნიდან მომეპარა და ზურგზე მომაფსა. ეტყობა იმასაც ძალიან ვუყვარდი. კურიოზია, აბა რა ჯანდაბაა.
ლექსებს ხომ არ წერთ?
ბავშვობაში ვწერდი. ძირითადად სალაღობო ლექსები მიტაცებდა. აი, ის ... სააშიკოდ, ამხანაგთა სათრეველად რომაა. მერე, როცა გავიზარდე (თუმცა, როგორც გითხარით ამაში კვლავაც ეჭვი მეპარება), შევეშვი და სწორადაც მოვიქეცი. ამაში იმდენჯერ ვრწმუნდები, რამდენჯერაც ჩემ ძველ ლექსებს გადავხედავ ხოლმე.
რა არის თავისუფლება?
ზოგს თვისუფლება ვიტრინის ჩამტვრევა ჰგონია. მე კი მიმაჩნია, რომ თავისუფალი მხოლოდ მაშინ ხარ, როცა შე... უკაცრავად (ტელეფონს პასუხობს
- რედ.). კიდევ ერთხელ ბოდიში, რაზე ვლაპარაკობდი? ჰო, თავისუფალი მაშინ ხარ, როცა შეგიძ... არა, აზრი გამიწყდა, სხვა რამე მკითხეთ.
სიყვარული რაღაა?
ოოო, კაი რამეა ეგ. სიყვარული ზეიმია. სულის ზეიმი. თუ სული არ ზეიმობს, ე.ი. რაღაც სუროგატი შემოუპარებიათ. მე არ მწამს მოწამეობრივი სიყვარულის.
როგორ, თქვენ სიყვარულის გულისთვის თავის მსხვერპლად გაღებისა და ტანჯვის არა გწამთ?
მე ეგ არ მითქვამს. სიყვარულისთვის ტანჯვის მწამს, სიყავრულისგან ტანჯვის - არა.
როგორ ტანსაცმელს ანიჭებთ უპირატესობას?
ძონძებს. ადრე მეორედი ტანსაცმლის ყიდვა შემოსვის ერთადერთი საშუალება იყო, ახლა კი ნათრევ და გაცვეთილ ტანისამოსს ისე შევეჩვიე, რომ ახალს ვეღარ ვირგებ. ისე, რაც ნაკლები მაცვია, მით უკეთესი, ჩემი საყვარელი სტილი მინიმალია.
და ბოლოს, რას უსურვებთ სტაფილოს რედაქციას? 
იმას, რასაც ყოველთვის - სიმსუბუქის და სილაღის შენარჩუნებას; სიზარმაცისგან თავის დაღწევას; რაც შეიძლება მინიმალურ, მაგრამ ხარისხიან გავრცელებას; საკუთარ შესაძლებლობებში გარკვევას და, რაც მთავარია, დებორას აღმოჩენას.
                                                                                                                      ესაუბრა კოკოლოზა

სიყვარულით
კოკოლოზა

მარტო ჭვავის ყანაში

გახსოსვს ჰოლდენ კოლფილდი? მე სულ მახსოვს. რაც გავიცანი, მას შემდეგ აღარ მავიწყდება. არც მომწონს, მაგრამ ვერც სიმპათიას ვმალავ მის მიმართ. ალბათ იმიტომ, რომ ჩემ თავს ვადარებ და სულიერ სიახლოვეს ვპოულობ. არადა მისი ასაკის რომ ვიყავი სულაც არ ვიყავი მისნაირი. სად იყო ჩემში ამდენი პროტესტი თინეიჯერობაში! ვერც კი ვხვდებოდი რა უნდა გამეპროტესტებინა. უაზროდ მივყვებოდი დინებას და პინკ ფლოიდს ვუსმენდი. ახლაც ვუსმენ ფლოიდებს, მაგრამ სხვანაირად, უფრო მუსიკალურად ვიდრე ემოციურად, მაგრამ ეს არაა ახლა არსებითი, არამედ ის რომ ზრდასრულ ადამიანს კოლფიდისეული ბავშვური პროტესტი მაქვს ყველაფრის მიმართ და, მისგან განსხვავებით, ნამდვილი, კეთილშობილი დანიშნულება ვერ მოვუძებნე საკუთარ თავს. მე არ მინდა ბავშვები გადაჩეხვისგან გადავარჩინო. უფრო სწორედ მინდა, მაგარამ არ მჯერა, რომ შევძლებ. ყველაფერი ყალბად მიმაჩნია ამ უგუნურ საზოგადოებაში: მათ შორის ჩემი მეგობრების, ნათესავების, ოჯახის წევრების დიდი ნაწილი, ვერ ვიზიარებ ჩემს გარშემო მყოფთა ღირებულებების უმრავლესობას, მაგრამ ვერც ნამდვილი ღირებულებების აღმოჩენას ვახერხებ.

სიყალბეს ყოველ ფეხის ნაბიჯზე ვხედავ, მაგრამ მასთან შინაგანი ბრძოლის თავიც კი არ მაქვს. ისეთი შეგრძნება მეუფლება, თითქოს რომც ვიბრძოლო ვერავინ გაიგებს რისთვის ვიბრძვი, მათ შორის თავად მეც. ძნელია ებრძოლო მრუდეს, როცა სწორი არ იცი როგორია. მე კი ვგრძნობ, რომ ამ გაურკვევლობის გამო ნელნელა ვირიყები ამ საზოგაოდებიდან. არავინაც არ მრიყავს, თავად ვირიყავ თავს იმიტომ, რომ სხვაგვარად არ ძალმიძს. ვერ ვეგუები მუყაოს სამყაროს, ამიტომ თავს მისგან შორს ვიჭერ და ნამდვილი კედლების მოძებნამდე მარტოდ ყოფნას ვამჯობინებ. მარტოობას კი ერთი უშველებელი ძალა აქვს, ჩემნაირ კაცს სისულელეების წერას აწყებინებს. და მეც, ამდენი ხნის პაუზის შემდეგ მოვადექი სტაფილოს, რომ შედევრი შემექმნა. თავიდან ერთ სასიყვარულო წერილზე მინდოდა დამეწერა, რომელიც სტუდენტობისას მივიღე, მაგრამ მერე მივხვდი, რომ იმ წერილის ადრესატი მე აღარ ვიყავი და მარტო დარჩენილ იდიოტზე დავწერე, რომელსაც ამ წუთას 40 მეგობარი ჰყავს ფეისბუქში ხაზზე, მაგრამ არც ერთისთვის სათქმელი არაფერი აქვს. ურჩევნია აქ შემოვიდეს და არარსებულ მკითხველს მიმართოს, რომელიც იმ სიკეთეს მაინც გაუკეთებს, რომ ტექსტს არ დაულაიქებს. 

რას ემსახურებოდა ეს სისულელე? რას და მარტოობის მორჯულებას, დროის გაყვანას,  ღირებულებებზე ფიქრს და კიდევ ათას დებილობას. დებილობა კი მალე გბეზრდება, მეც მომბეზრდა და რამე სხვა დებილობაზე გადავალ

სიყვარულით 

კოკოლოზა

ავე ვერუმ კორპუს

მიუხედავად იმისა, რომ მუსიკას მთელი შეგნებულ-შეუგნებელი ცხოვრება ვუსმენ, ექსპერტის რანგში თავი მაინც ვერ ამყავს. ან როგორ ავიყვან, გრამი მუსიკალური განათლება არ მაქვს, ნოტებს მხოლოდ გამადიდებელი შუშით ვანსხვავებ ერთმანეთისგან და ვერც ისეთ დახევიწილ ტერმინებს ვფლობ, როგორიცაა დეტონაცია, სინკოპა, სტაკატო, ან თუნდაც ანდანტე კანტაბილე.
მუსიკა კი მიყვარს და მიყვარს.
სამაგიეროდ ვიცნობ ადამინებს, რომლებსაც არც ნოტები ჭირდებათ, არც ანდანტე კანტაბილე და შენ წარმოიდგინე, არც პრესტო სოსტენუტო, საიმისოდ, რომ კონცერტიდან თავაწეულები გამოვიდნენ და ნიშნის მოგებით თქვან - "სუსტი შესრულება იყო".
აი იქ კი ჩავფიქრდები ხოლმე: მაინც რა მოისმინა ამან ისეთი, რაც მე ვერ მოვისმინე. სოლისტი ჩავარდა თუ ორკესტრი, იქნებ ორივე? აბა მე რატომ ვარ ასეთი კმაყოფილი? რამ აღმაფრთოვანა ასე? ხომ ვიცი, რომ ამ ე.წ. "კრიტიკოსს" ეს ნაწარმოები არც სხვისი შესრულებით მოუსმენია და, საერთოდ, სმენაც არა აქვს. აბა რამ გაათავხედა ასე, რომ საწყალ მუსიკოსებს ამხელა შრომა წყალში ჩაუყარა?
ამ კითხვებზე პასუხი მხოლოდ ერთხელ მივიღე ცხოვრებაში, ერთი ლატვიელი გოგოსგან, რომელიც ნოტებსაც სხაპასხუპით კითხულობს, დეტონაციაც იცის რა არის და უამრავი ნაწარმოები სულ ნაირნაირი შესრულებით აქვს მოსმენილი.
 ცივი რიგული ზამთრის ერთ საღამოს, ცივი ხაჭაპურის ჭამისას, ზანემ დაიწუწუნა: დიდი ხანია კონცერტიდან სიამოვნება არ მიმიღიაო. რატომ მეთქი. კრიტიკოსი ვარ და იქ სხვა საქმე მაქვსო.
და მაშინ სრულიად გულწრფელად ვუთანაგრძნე საბრალო გოგონას. ჩემი თავი წარმოვიდგინე მის ადგილას და გული გადამიქანდა. წარმოვიდგინე, რომ კონცერტზე იმ განწყობით მივდივარ, რომ რაღაც ცუდი უნდა გამოვჩხრიკო, შეცდომა უნდა დავიჭირო, "არასწორმა" ინტონაციებმა ნერვები უნდა მომიშლონ და დარბაზიდან გამარჯვებული და უჟმური უნდა გამოვიდე.
არა ძმაო - გავიფიქრე ჩემთვის და ზანესაც იგივე ვუთარი - მე ისევ ჩემ უმეცრებას ავირჩევ. მირჩევნია ძველებურად "ვერაფერი გავიგო" და სიამოვნება მივიღო, ვიდრე მთელი კონცერტი ჩასაფრებულმა გავატარო.
რა აზრი აქვს შენს კრიტიკოსობას თუკი მუსიკით სიამოვნების მიღება დაგავიწყდა. რისი კრიტიკოსი ხარ, თუ წლები ისე გავა, რომ ერთ აღფრთოვანებულ წერილს ვერ დაწერ. ერთი კონცერტი, ერთი პასაჟი მაინც გულში არ ჩაგწვდება. რა გინდა სლიმაზის სამყაროში თუ შენი მიზანი სიმახინჯის ძებნაა.
მართალი ხარო - დამეთანხმა და ისე შემომხედა, თითქოს მსგავსი რამ პირველად გაეგო.
(სხვათა შორის ზანემ ის საუბარი რამდენიმე წლის შემდეგაც გაიხსენა).
მას შემდეგ ჩემი თეორიული უვიცობა დიდ პრობლემას აღარ მიქმნის. რაც მთავარია სიამოვნების მიღებას ვახერხებ და როგორც კი ვეღარ მოვახერხებ მუსიკის მოსმენასც დაუყოვნებლივ შევეშვები.
ხოლო იმ ხალხის საპასუხოდ ვინც თავმომწონედ და აბსოლუტურად დაუსაბუთებლად აცხადებს, რომ "სუსტი შესრულება იყო", უკვე აღარაფერს ვამბობ. ჩუმად შევხედავ ხოლმე სიბრალულით და ჩემ ემოციებს ვუბრუნდები, დიდი ალბათობით მათი უმრავლესობა ამას საკუთარი უმეცრების დასაფარად აკეთებს.
ამ ამბის დასასრული კი მისივე დასაწყისშია. ამ ყველაფერზე ფიქრი გუშინ დავიწყე, როცა ერთი ნაცნობი და ძალიან ძვირფასი ნაწარმოები აღმოვაჩინე განსაკუთრებული შესრულებით. საფერავივით შერულება იყო: მსუყე და დამაჯერებელი, მცირე დოზით რომ უნდა მიიღო ისეთი. მე არ ვიცი, როგორი ბალანსია ორკესტრსა და გუნდს შორის, ფაგოტები ურევენ თუ არა, ზედმეტად ნელია თუ არა ეს შესრულება მიღებულთან შედარებით, მაგრამ ის კი ნაღდია, რომ მოცარტის "ავე ვერუ კორპუს" ბავარიის რადიოს ორკესტრისა და გუნდის შესრულებით  და
ლეონარდ ბერნშტაინის დირიჟორობით ჩემი სულის ყველაზე ღრმა კუნჭულს ჩაწვდა.
მუსიკა კი მიყვარს და მიყვარს

სიყვარულით
კოკოლოზა




   

უცაბედი თავისუფლება

წარმოიდგინე, რომ ორი კვირა შვებულებაში იყავი. არც ისე უკიდეგანო, მაგრამ მაინც მრავალფეროვანი სამშობლოს კუთხეებს უვლიდი, აღმოჩენებს აკეთებდი და იმ თავისუფლებას გრძნობდი, რომელიც მხოლოდ ერთი ადგილიდან მეორეზე უაზროდ გადაბოდიალებისას იგრძნობა. შეუზღუდაობის გრძნობა ერთერთი საუკეთესოა მსოფლიოში, მაგრამ ცუდი მხარეც აქვს - რყვნის. თუმცა ახლა სხვა რამეზე ვწერ: წესიერ და პატიოსან თავისუფლებაზე. მოკლედ, მოგზაურობ თავისუფლების პატიოსანი შეგრძნებით და ცოტა ხნით იჯერებ, რომ ... ეს ადგილი დაიმახსოვრე, ახლა რაღაც მოხდება.

ის, რაც ზემოთ წერია ერთი თვის წინ იყო და მაშინ მართლაც მოხდა რაღაც: ჩემი ცხოვრება კვლავ უწყვეტ შვებულებად იქცა - სამსახური დავკარგე.
უფრო სწორად თავად სამსახური დაიკარგა, სადღაც. გაქრა, აორთქლდა.
ეს ერთი თვე მართლაც თავისუფლებასთან სამტკბილობაში გავატარე, ახლა კი, როცა ვიგრძენი, რომ კვლავ უსაქმურობაში ჩახრჩობის საშიშროების წინაშე ვდგავარ ძველი გრძნობები დამიბრუნდა და აქაურობას მოვაკითხე. ისევ "დებორას თემა" ჩავრთე და ვცდილობ მორიგი სისულელე დავწერო.
თუმცა მეტი რაღა სისულელე მინდა, კარგადანაზღაურებადი და, ასე თუ ისე, შემოქმედებითი სამსახური დავკარგე და კვლავ პროლეტარიტის წიაღში დაბრუნების მოლოდინში ვარ.
ასეა, მუშაობ და უკმაყოფილო ხარ, რომ სამსახურში არავინ გიღიმის, უმუშევარი რჩები და ნატრულობ: ოღონდ უკან დამაბრუნე და ტრაკში უტენია ყველას თავისი ღიმილი. მაგრამ ამიტომაა ეს ცხოვრება ასეთი დიადი: როგორც წესი, სამსახურს, გარშემომყოფთა ღიმილს და კიედვ ბევრს სხვა სიკეთეს ერთდროულად  კარგავ.
და, ალბათ, სწორდ ესაა ის მომენტი, როცა პიროვნულად გაზრდის საუკეთესო შანსი გეძლევა. როცა უნდა მიხვდე, რა ჯანდაბას აკეთებ ამ ქვეყანაზე და სხვა ჯანდაბის გაკეთება ხომ არ აჯობებდა. სხვაგვარად რომ ვთქვათ - უმუშევრად დარჩენა კეთილისა და ბოროტის შეცნობის ერთ-ერთი სასუალებაა, ოღონდ უნდა იჩქარო, თორემ თუ დროზე არ შეიცანი, უსაქმურობა ქრონიკულში გადაგივა და ამ უპირატესობასაც დაკარგავ.
მე ახლა სწორედ ამ პროცესში ვარ. ვცდილობ ქრონიკულ დაავადებას დავასწრო და უცბათ თავს დამტყდარი თავისუფლება ოდნავ მაინც საჩემისოდ გამოვიყენო, თუნდაც იმით, რომ ხანდახან აქეთ შემოვიარო და მორიგი სისულელეები დავაფრქვიო.
მაშ ასე, ჩემ ცხოვრებაში ელიტარული პერიოდი დასრულდა. პროლეტრებო ყველა ქვეყნისა: მოვდივარ, თქვენი დედაც!..

სიყვარულით
კოკოლოზა